Minstens 23 mensen werden gedood en tientallen raakten gewond bij botsingen tussen koptische christenen, Egyptische veiligheidstroepen en moslims, voor het gebouw van de Egyptische staatstelevisie. Een vreedzame mars van kopten tegen de alsmaar toenemende religieuze vervolgingen liep uit op een avond vol geweld en bloed.
De mars van ruim 10.000 kopten begon gistermiddag in Shubra, een wijk in Cairo-West. Onderweg zongen de demonstranten: “Hoofd omhoog, je bent een Kopt”, en “Zeg nee tegen het verbranden van kerken.” Ook werden leuzen tegen het leger gescandeerd: “Wij willen de val van veldmaarschalk Tantawi” en “Tantawi, waar is uw leger, onze huizen en kerken worden aangevallen.” Veel demonstranten droegen enorme kruizen met zich mee, anderen spandoeken met teksten als: “In plaats van ons te verenigen, zaait het leger verdeeldheid.”
Vlakbij Maspiro, het gebouw van de staatstelevisie en eindbestemming van de tocht, werden de demonstranten door bendes aangevallen. Dat gebeurde onverwacht fel. Vanaf de daken van de omringende gebouwen werden ze met stenen en glas bekogeld. Daarop gooiden, met name jonge koptische demonstranten stenen naar hun aanvallers terug.
De betoging en de daaropvolgende botsingen waren een reactie op de aanval op een koptische kerk in Merinab, een dorp in Opper-Egypte. Op 30 september werd daar een kerkje daar aangevallen door moslims die beweerden dat de kerk niet de juiste vergunningen had om een extra verdieping en koepel op het gebouw te zetten.
Eenmaal aangekomen voor het gebouw staatstelevisie liepen de zaken in hoog tempo volledig uit de hand. Het leger begon met scherp te schieten en legervoertuigen reden in volle vaart over demonstranten heen. Daarbij werden zeker vijf mensen gedood.
Ook bewoners van de nabij gelegen wijk Bulaq mengden zich in de gevechten. Met wapens zwaaiend stenen gooiend scholden ze de demonstranten uit voor “onruststokers”. Het had er alle schijn van dat de veiligheidstroepen de criminelen uit Bulaq gewoon hun gang lieten gaan.
Honderden mensen gingen het leger en elkaar met stokken te lijf. Het leger gebruikte traangas om de demonstranten voor Maspero uiteen te drijven. Vanaf 6 oktoberbrug gooide leger en politie met stenen, terwijl veiligheidstroepen de overige demonstranten met traangas van de brug af wisten te verdreven.
De staatstelevisie beweerde dat er minstens 150 mensen gewond waren gevallen en dat zeker 19 soldaten werden gedood. Over doden en gewonden aan de kant van de kopten en andere demonstranten werd niets gezegd.
De overheid heeft inmiddels tot kalmte opgeroepen. In een korte televisietoespraak zei premier Essam Sharaf dat hij contact heeft opgenomen met kerkelijke autoriteiten en veiligheidsdiensten om de situatie zo snel mogelijk weer onder controle te krijgen.
Maar volgens de meeste demonstranten is hij zelf de oorzaak van de huidige problemen. Ze vragen zich af waarom de regering van Sharaf weigerde een antidiscriminatie wetgeving in te voeren, zoals hij in mei nog beloofde. Hij zei bij die gelegenheid ook snel te komen met een wet gelijke behandeling voor de bouw van moskeeën en kerken.
Christenen willen gelijk behandeld worden en niets als tweederangs burgers. Egypte is ook hún land. Sektarische botsingen komen frequent voor in Egypte, waar kopten 10 procent van de 80 miljoen inwoners uitmaken. Steeds weer zijn ze het doelwit van aanvallen en herhaaldelijk beschuldigen de kopten de autoriteiten van systematische discriminatie.
De enigen die voordeel hebben bij deze onlusten zijn “de vijanden van de januarirevolutie en de vijanden van het Egyptische volk, zowel van de moslim als van de christenen”, schreef iemand op zijn face-book pagina.
Het lijkt erop dat alles wat nu gebeurt het gevolg is van de afwezigheid van een krachtige rechtsstaat. Vrijheid van mening en godsdienstvrijheid vormen de basis van een democratische samenleving en rechtsstaat. Maar de kopten er weinig fiducie in dat die principes op korte termijn ingang vinden. Zij ervaren de aanslagen op hun kerken als een kruis dat de christenen van Egypte nu eenmaal moeten dragen. Maar ze zijn bang dat ze zich nooit gelijk zullen voelen in dit land. En dat is het enige dat ze willen: op dezelfde manier als moslims worden behandeld.
Op facebook schreef een zeer teleurgestelde kopt: “Op dagen als deze ben ik blij dat de joden tientallen jaren geleden uit Egypte zijn verjaagd, zodat zij niet hoeven mee te maken wat de Kopten nu moeten doorstaan.”
De gebeurtenissen van gisteravond laten een spoor van dood en vernieling na. Mensen vragen zich af: “Hoe heeft dit zo vreselijk fout kunnen lopen?” Velen zijn verantwoordelijk. De overheid die blijkbaar niet in staat is om al haar onderdanen gelijkelijk te beschermen. Of, zoals kwade tongen beweren, het geweld gebruikt om haar eigen positie te behouden en te versterken.
Maar ook de kopten gaan niet vrijuit. Zowel bij de rel naar aanleiding van de verbouw van de kerk in Marinab als bij de onlusten van gisteren in het centrum van Cairo hebben ook zij gekozen voor de weg van het geweld. Gisteravond vochten christenen tegen moslims in een bloedige veldslag. En dat was de eerste keer sinds de opstand van afgelopen januari.
Geen reacties