Johan de Witt

Lezingen

Gebroeders De Witt slachtoffer van complot?

Het voorval geldt als één van de bekendste publieke moorden uit onze vaderlandse geschiedenis: de gewelddadige moord op de gebroeders de Witt door een woedende mensenmassa op 20 augustus 1672. Althans, zo staat het in de geschiedenisboeken. Niets is minder waar, beweert historicus Ronald Prud’homme: niet het impulsieve plebs, maar arglistige samenzweerders waren verantwoordelijk voor de moord op Johan en Cornelis de Witt.

Tijdens het Eerste Stadhouderloze Tijdperk (1650-1672) bestuurde raadpensionaris Johan de Witt de Republiek op adequate wijze. In het rampjaar 1672 keerde het tij: achtereenvolgens verklaarden Engeland, Frankrijk en de bisdommen Münster en Keulen de oorlog aan de Nederlanden. De Republiek had niets in te brengen en Johan de Witt werd aangewezen als zondebok. In juli 1672 riepen Zeeland en Holland prins Willem III uit tot stadhouder. Nadat Johan’s broer Cornelis (vals) werd beschuldigd van een moordaanslag op de prins van Oranje, was de maat vol voor Haagse Oranjegezinden. Zij besloten voor eens en voor altijd af te rekenen met de gebroeders De Witt. De gevolgen zijn bekend. Of ging het toch net iets anders?

Rampjaar 1672

Tijdens zijn regeringsperiode van eenentwintig jaar had de ijverige politicus Johan de Witt 22.191 vellen aan resoluties volgeschreven, terwijl de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden uitgroeide tot de grootste handelsnatie ooit met de sterkste zeevloot ter wereld. Maar de gelegenheidscoalities die hij met de buurlanden sloot om zich de andere van het lijf te houden bleken in 1672 niet meer te werken. Engeland, Frankrijk, de bisschop van Munster en de aartsbisschop van Keulen verklaarden de oorlog aan de Republiek. Een Frans-Engelse aanval over zee werd afgeslagen, maar het land met de sterkste zeevloot ter wereld bleek een verwaarloosd landleger te hebben en vreemde troepen dreigden vanuit het zuiden en het oosten de Republiek volledig onder de voet te lopen.

‘Het volk was redeloos, het land reddeloos en de regering radeloos’.

Van Kalifaat tot IS
In deze lezing staat Islamitische Staat (IS) groot deels centraal. Sinds Islamitische Staat in 2014 vanuit het niets op het politieke wereldtoneel verscheen, lijkt de wereld in verwarring. In deze lezing gaan we in op de geschiedenis van het kalifaat, de geschiedenis IS en het daarmee gepaard gaande geweld. Waarom lukt het de westerse wereld maar niet om grip te krijgen op deze Staat van terreur?

  • Duur: 1,5 uur
  • Prijs €250 (excl eigen vervoer)